Voor de kiem van dit project keren we terug naar de zomer van 2020. Stefaan ON3IWH is actief in FT-8 en ziet de callsign DP1POL verschijnen. Een callsign waar hij toen weinig aandacht aan gaf, want met Duitsers had hij al genoeg verbindingen gemaakt 😉
We maken een sprong naar begin 2021. Stef maakt in FT8 dan toch een QSO met DP1POL. De OM’s die Stefaan al een beetje kennen weten dat hij op QRZ.com dikwijls info zoekt over het station waarmee hij contact had. Zo kwam hij erachter dat hij met DP1POL een verbinding had gemaakt met Antarctica. Stefaan is in de wolken!
Tevens kwam Stefaan te weten dat ijsbreker en onderzoeksschip ‘Polarstern’ met een team van Duitse wetenschappers op weg was naar de Neumayer-III basis op Antarctica om het aanwezige team af te lossen. Blijkbaar hadden ze naast wetenschappelijk materiaal ook een QO-100 installatie voor Antarctica mee die door Charly DK3ZL van AMSAT-DL getest werd.
Rond dezelfde periode ontstond het idee om in onze club ook te experimenteren met QO-100. Een experiment dat enorme interesse wekte bij vele leden van OST want in een mum van tijd werden talloze modules besteld bij DX-Patrol uit Portugal: upconvertors, downconvertors, GPSDO, power-amplifiers en lnb’s.
Het was nog winter en door Corona was het lokaal nog niet open waardoor we wekelijks op zondag bijéén kwamen voor een wandeling op het domein De Schorre (waar onze club ook gevestigd is). Deze wandelingen werden sindsdien geannuleerd of ingekort want we hadden er grote zin in om ons materiaal (converters, schotels, …) in clubverband te testen en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Jean Pierre ON4VJP was er als de kippen bij en samen met Jean Pierre ON4CJP waren ze de eersten die QO-100 konden ontvangen. Na enkele weken raakte JP ON4VJP zo ervaren dat hij op zondag toekwam met z’n auto en 5 min. na het opstellen knalde het QO-100 baken uit zijn TX. “Voila, zo simpel is dat!”, waren zijn woorden.
Maar dan komt natuurlijk de volgende fase: zenden!
Daar hadden we toch wel enkele moeilijkheden mee. Iedere vrijdagavond houden we onze OST-videomeeting en eind februari nodigden we Daniel HB9EHD uit om te luisteren naar zijn ervaringen en zijn mini-expeditie in Togo omtrent QO-100. We bespraken er ook het zend-probleem van ON4VJP. Achteraf bleek dat zijn zendfrequentie buiten de QO-100 band zat en kon JP zijn eerste QSO op QO-100 maken.
Twee weken later hadden we opnieuw een mooie voordracht door Charly DK3ZL (AMSAT-DL). Hij gaf een presentatie over de Polarstern (het onderzoeksschip en ijsbreker dat nieuwe onderzoekers bracht naar Antarctica) en de Neumayer-III base op Antarctica. Normaal vliegt er ieder jaar een nieuw team van Duitsland naar Zuid-Afrika om vandaar naar Antarctica te gaan. Omwille van Corona wou en kon men niet landen in Zuid-Afrika waardoor men besloot om 2 weken voor vertrek in quarantaine te gaan om met de Polarstern te varen tot Antarctica. Het schip heeft nergens aangemeerd en voer rechtstreeks naar Antarctica. Charly had het uiteraard ook over QO-100 waarmee deze basis nu ook QRV is.
Het 41e ‘overwintering team’ vertrok dus op 20 december 2020 met de Polarstern richting Antarctica. Nieuw apparatuur voor QO-100 was mee aan boord en dat werd onderweg getest door Theresa DC1TH en Felix DL5XL op het buitendek. Theresa is één van de 10 leden van het 41e experditieteam en verantwoordelijke IT en electronic engineer. Met deze test op een varend schip activeerden ze een QO-100 station in een grid-locator die nog nooit geactiveerd was. Gedurende de 4 uur dat ze toen QRV waren passeerden ze 3 verschillende grids wat vanzelfsprekend een grote pile-up creëerde.
Tijdens de videochat met Charly kwam het idee aan bod om een schoolcontact met deze basis op Antarctica te maken. Lieven ON8HZ was ook aanwezig en omdat zijn 14-jarige zoon Jesper (tevens radioamateur ON3JH) de technische richting STEM volgt in SiGo Gistel (Sint Godelieve College) vond hij het wel een leuk idee om voor te stellen aan de techniekleraar. Enkele dagen later kregen we via Lieven de bevestiging dat de school dat event wel zag zitten. En voila, een eerste project voor OST na een lange lockdown is ontstaan en iedereen die al bezig was met zijn QO-100 setup zet zijn schouders eronder om dit tot een succes te brengen.
Nu wordt het plots wel serieus. Jean Pierre ON4VJP heeft een compleet werkend systeem (RX en TX) en intussen werd er door hem en andere leden verder geëxperimenteerd met het maken van diverse zendantennes.
Een datum werd vooropgesteld: dinsdag 27 april. Maar toen gooide die verdomde pandemie weer roet in het eten. De cijfers verslechterden en 27 april was niet haalbaar. Uiteindelijk werd 11 mei op de agende gezet. Alle schoolcontacten met de Duitse poolbasis worden geregeld via AMSAT-DL (Charlie DL3ZL) en ook van hen kregen we de bevestiging voor het event. Op zondag 9 mei was het generale repetitie en dus alle hens aan dek op de parking van OST. Stefaan had de dag ervoor nog een grote tent gekocht en die werd zondag in 20 min. opgezet.
Dinsdag 11 mei. We laden onze spullen in en lopen er allemaal wat gespannen bij. Logisch, je wilt dat alles goed verloopt en de WX voorspelde niet veel goeds. Rond 12u komen Stefaan ON3IWH en Jean Pierre ON4VJP aan op SiGo Gistel. Lieven ON8HZ is al aanwezig. Wat later komt Peter ON5US ook aan. Met z’n allen zetten we de tent op voor het zendstation. De school heeft een eigen grote tent voorzien die onderdak zal bieden aan de luisterstations. Intussen komt JP ON4CJP toe met zijn elektrische scooter en daarop zijn volledig RX-setup voor QO-100. Hoe doe je zoiets, zou men zich afvragen. Heel simpel, JP gebruikt een 40 cm schotel en zijn andere spullen zitten in een rugzak. Een kwartiertje later knalt het CW-baken uit zijn FT-290R II MK2 (all mode Yaesu 2M). Ondertussen passeren studenten nieuwsgierig langs en vragen zich af wat zich hier gaat afspelen. Nadat we kort uitleggen wat er op de planning staat reageren de studenten zeer enthousiast. Enkele studenten vragen ons plots wat we van Elon Musk vinden die een ruimtereis naar Mars wil doen. Ja, er leeft zeker nog interesse onder de jeugd voor wetenschap en techniek.
Terug naar de orde, de tenten zijn opgesteld en onze equipment wordt getest. Alles verloopt naar wens en iets na 13u is iedereen QRV.
Lieven maakt een geplande QSO over QO-100 met Charly DK3ZL om te testen als alles naar behoren werkt. Check, ‘alles richtig’.
Omstreeks 14u45 is het dan zover: “ON4OS, this is DP0GVN from Antarctica”
Er zijn 17 studenten die elk de kans krijgen om een vraag te stellen aan Theresa DC1TH en Linda, de 2 wetenschappers die QRV zijn aan het QO-100 zendstation op Antarctica. Er worden interessante vragen gesteld zoals welke dieren er in de omgeving van de basis zijn en als het klopt dat er geen lichtpolutie is op Antarctica.
Wie het hele QSO wil horen of herbeluisteren, kan dit via DEZE link (als het afspelen niet goed lukt, dan download je beter het bestand).
Nadat de laatste student zijn vraag had gesteld waren er nog 3 vragen over en Lieven vroeg aan Theresa als er nog tijd was om deze ook nog te stellen. Toen ze bevestigend antwoordde sprong 1 van de 3 studenten die al klaar stonden een gat in de lucht. Hij was duidelijk opgetogen met dit event.
Vervolgens nam Lieven terug de mike om hen te bedanken voor dit event waarna de andere OM’s zich ook inmeldden voor Antarctica. Dolblij dat alles goed verlopen is beginnen we onze opstelling af te breken waarna we onder een stralende zon op een Gistels terrasje klinken op dit geslaagd event.
We kunnen terugblikken op een succesvol schoolproject dat deze studenten met interesse voor wetenschap en techniek ongetwijfeld verder kan stimuleren in hun toekomstige studierichting.
